Άρθρο του Ιωάννη Δατσέρη – Πυρηνικού Ιατρού MD, PhD – Ιατρικού Διευθυντή της ΒΙΟΚΟΣΜΟΣ ΑΕΒΕ και Επιστημονικού Συμβούλου στο Νοσοκομειακό Κέντρο «Ερρίκος Ντυνάν»
Η ενημέρωση για τον καρκίνο του προστάτη αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
Περίπου 20 Έλληνες διαγιγνώσκονται καθημερινά με καρκίνο του προστάτη, δηλαδή περισσότερα από 7.000 νέα περιστατικά ετησίως. Πρόκειται για τον συχνότερο τύπο καρκίνου στους άνδρες και τη δεύτερη αιτία θανάτου από κακοήθειες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο καρκίνος του προστάτη αντιπροσωπεύει το 25% των νέων περιστατικών καρκίνου στους άνδρες, ενώ περισσότεροι από δύο εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν σήμερα με τη νόσο.
Παρά την υψηλή συχνότητα, η θνησιμότητα στην Ελλάδα παραμένει χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γεγονός που αποδίδεται στην αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και τη βελτίωση των διαγνωστικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων
Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες κινδύνου
Η αιτιολογία του καρκίνου του προστάτη δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί, ωστόσο έχουν αναγνωριστεί συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου
- Ηλικία: Ο σημαντικότερος παράγοντας. Ο κίνδυνος αυξάνεται μετά τα 50 έτη, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 69.
- Οικογενειακό ιστορικό: Οι άνδρες με συγγενείς πρώτου βαθμού που έχουν νοσήσει διατρέχουν διπλάσιο έως τριπλάσιο κίνδυνο. Ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις (π.χ. BRCA1, BRCA2) αυξάνουν επίσης την προδιάθεση.
- Καταγωγή: Υψηλότερη συχνότητα παρατηρείται σε άνδρες αφρικανικής καταγωγής.
- Παχυσαρκία: Δεν φαίνεται να προκαλεί τη νόσο, αλλά σχετίζεται με πιο επιθετικές μορφές.
Προειδοποιητικά σημάδια
Ο καρκίνος του προστάτη χαρακτηρίζεται συχνά ως «σιωπηλή νόσος», καθώς στα αρχικά στάδια μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Πρώιμα σημεία που πρέπει να κινητοποιήσουν τον ασθενή για ιατρικό έλεγχο είναι:
- συχνουρία ή αιφνίδια ανάγκη για ούρηση,
- δυσκολία στην έναρξη ή αδύναμη ροή ούρων,
- αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης.
Σε προχωρημένα στάδια ενδέχεται να εμφανιστούν συμπτώματα όπως πόνος στη μέση, στους γοφούς ή στα οστά, αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα, στυτική δυσλειτουργία ή ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε συνδυασμό κλινικών και εργαστηριακών μεθόδων, οι οποίες συμπυκνώνονται ως εξής:
- Η δακτυλική ορθική εξέταση (DRE) και μέτρηση PSA (Prostate-Specific Antigen) αποτελούν τις βασικές αρχικές εξετάσεις.
- Η βιοψία προστάτη επιβεβαιώνει τη διάγνωση και προσδιορίζει τον βαθμό κακοήθειας (βαθμολογία Gleason).
- Οι απεικονιστικές μέθοδοι όπως η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (mpMRI) και η PET/CT με ειδικούς βιοδείκτες, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την έκταση της νόσου.
Τρεις τρόποι πρόληψης
Η πρόληψη του καρκίνου του προστάτη περιλαμβάνει υγιεινές διατροφικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα και τακτική παρακολούθηση.
· Υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά και ωμέγα-3 λιπαρά για τη διατήρηση υγιούς βάρους
· Τακτική σωματική άσκηση
· Οι άνδρες άνω των 50 ετών ή εκείνοι με οικογενειακό ιστορικό της νόσου, θα πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό PSA έλεγχο (ειδικό προστατικό αντιγόνο) και κλινική εξέταση.
Θεραπευτική προσέγγιση
Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από το στάδιο και την επιθετικότητα της νόσου. Στον εντοπισμένο καρκίνο, οι βασικές επιλογές περιλαμβάνουν χειρουργική αφαίρεση (ριζική προστατεκτομή) -συχνά με ρομποτική υποβοήθηση-, ακτινοθεραπεία ή ενεργή παρακολούθηση σε περιπτώσεις χαμηλού κινδύνου.
Σε προχωρημένες μορφές εφαρμόζονται ορμονοθεραπείες, χημειοθεραπείες και στοχευμένες ραδιοφαρμακευτικές θεραπείες. Σημειώνεται ότι η πενταετής επιβίωση φθάνει το 98,9% όταν η νόσος διαγνωστεί εγκαίρως.
Η συμβολή της BIOKOSMOS στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη
Η εταιρεία BIOKOSMOS συμβάλλει ουσιαστικά στη μάχη κατά του καρκίνου του προστάτη μέσω της παραγωγής διαγνωστικών και θεραπευτικών ραδιοφαρμάκων που στοχεύουν το PSMA (Prostate-Specific Membrane Antigen).
Τα ραδιοφάρμακα αυτά επιτρέπουν τόσο την ακριβή απεικόνιση της εντόπισης και της έκτασης της νόσου όσο και στοχευμένη θεραπεία, με ελάχιστη επιβάρυνση των υγιών ιστών.
Με τις καινοτόμες αυτές τεχνολογίες, η BIOKOSMOS ενισχύει τη δυνατότητα των ιατρών να προσφέρουν εξατομικευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη βελτίωση της πρόγνωσης και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
